Lãi suất chiết khấu là gì: Ưu, nhược điểm, cách tính

Bởi Nguyễn Khả Hân

Trong nền kinh tế các nhà sản xuất và những người tham gia thị trường vĩ mô không còn xa lại gì với cụm từ chiết khấu. Vì đây là một hình thức khuyến mãi giảm giá.. thúc đẩy lượng tiêu thu nhanh hàng hóa. Là công cụ đắc lực mà một người làm thương mại chắc chắn phải nắm giữ được. Vậy đối với lĩnh vực tài chính ngân hàng chiết khấu có ảnh hưởng như thế nào, thuật ngữ thường dùng của ngành này là gì? Lãi suất chiết khấu là gì?

Tại bài viết này Wealth In Asia sẽ giúp bạn đọc hiểu về các hình thức chiết khấu, cách tính lãi dành cho những người chưa biết và trả lời một số câu hỏi thường gặp liên quan đến lãi suất chiết khấu.

Chiết khấu là gì?

Chiết khấu trong kinh doanh có thể hiểu là giảm giá niêm yết của sản phẩm/ dịch vụ của doanh nghiệp một tỷ lệ % nhất định theo hướng doanh nghiệp đưa ra. Đối với người dùng triết khẩu được hiểu là khoản phụ cấp hoặc nhượng bộ về giá.

Việc chiết khấu được đưa ra nhằm thu hút người mua hàng, nhanh chóng đẩy lượng hàng đi để thanh toán kịp thời. Đây được gọi là khoản khấu trừ trong giá cả mà những người trong lĩnh vực kinh doanh sẽ hiểu. 

Theo như định nghĩa về chiết khấu thì người bán sẽ khấu trừ chiết khấu từ tổng giá và người mua sẽ có nghĩa vụ trả số tiền còn lại hay còn gọi là tiền ròng. Cụ thể lãi suất chiết khấu là gì hãy cùng chúng tôi tìm hiểu tiếp tại bài viết nhé!

Xem thêm:

Chiết khấu ngân hàng là gì?

Chiết khấu ngân hàng là gì?

Chiết khấu ngân hàng có thể hiểu là tín dụng ngắn hạn của những ngân hàng thương mại. Cụ thể khách hàng sẽ chuyển nhượng sở hữu các giấy tờ có giá trị mà chưa đến hạn thanh toán cho phía ngân hàng thương mại sau đó sẽ được nhận một khoản tiền tương đương giá trị , đến hạn trừ lợi tức chiết khấu và nhận được hoa hồng phí.

Có thể đọc về định nghĩa chiết khấu này khách hàng sẽ cảm thấy hơi khó hiểu chính vì vậy hãy hiểu đơn giản là chiết khấu chính là mua lại giấy tờ có giá trị ngắn hạn với giá thấp hơn mệnh giá được trả thực tế và thanh toán đến hạn theo mệnh giá thực tế.

Tỷ lệ giá phải trả và giá trị danh nghĩa của các giấy tờ có giá trong chiết khấu là lãi suất thực nhận về khoản cho vay để đổi lấy những vật có giá trị đảm bảo là giấy tờ có giá như; hối phiếu hay trái phiếu.

Theo Wikipedia lãi suất chiết khấu được hiểu là lãi suất được ngân hàng Nhà nước đánh vào khoản tiền cho các ngân hàng thương mại vay nhằm đáp ứng nhu cầu tiền mặt ngắn hạn hoặc phát sinh bất thường mà các ngân hàng gặp phải.

Các loại giấy tờ được thực hiện chiết khấu

Có thể đến đây bạn đã nắm được lãi suất chiết khấu là gì và đang có câu hỏi là loại giấy tờ có giá trị nào được thực hiện chiết khấu. Các chi nhánh ngân hàng nước ngoài hay tổ chức tín dụng lựa chọn chiết khấu các công cụ chuyển nhượng ở nước ngoài được phát hành Chuyển nhượng tại Việt Nam hoặc các công cụ chuyển nhượng tại Việt Nam dưới một số hình thức sau:

  • Hối phiếu đòi nợ
  • Tấm Séc
  • Hối phiếu nhận nợ
  • Và ngoài ra còn các loại công cụ chuyển nhượng khác được chiết khấu phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam.

Các chi nhánh ngân hàng nước ngoài và tổ chức tín dụng sẽ chấp nhận loại giấy tờ chiết khấu như:

  • Tín phiếu của ngân hàng Nhà nước.
  • Trái phiếu chính phủ phát hành
  • Trái phiếu được Chính phủ đảm bảo bảo lãnh
  • Trái phiếu Chính quyền địa phương
  • Tín phiếu, Kỳ phiếu, trái phiếu do các tổ chức tín dụng…
  • Tín phiếu, kỳ phiếu, trái phiếu do tổ chức phát hành và chiết khấu theo quy định của pháp luật đặt ra.

Các hình thức chiết khấu

Các hình thức chiết khấu

Lãi suất chiết khấu là khoản tiền lãi được bên ngân hàng đánh vào các khoản vay dưới 2 hình thức sau:

1/ Mua có kỳ hạn giấy tờ có giá

Có thể hiểu đây là hình thức ngân hàng mua và chuyển nhượng quyền sở hữu những giấy tờ có giá nhưng chưa đến hạn thanh toán từ phía khách hàng. Theo hợp đồng chiết khấu được thỏa thuận từ 2 bên khách hàng sẽ phải mua lại giấy tờ có giá đó sau một thời gian xác định.

2/ Mua có bảo lưu quyền truy đòi giấy tờ có giá

Mua có bảo lưu quyền truy là phía ngân hàng mua và có quyền sở hữu giấy tờ có giá đó nhưng giấy tờ đó phải chưa đến hạn thanh toán từ khách hàng. Khách hàng sẽ có trách nhiệm hoàn trả số tiền chiết khấu và lãi suất chiết khấu cùng các khoản chi phí hợp pháp khác được quy định có liên quan đến hoạt động chiết khấu.

Lãi suất chiết khấu trong hoạt động ngân hàng

Lãi suất chiết khấu trong hoạt động ngân hàng là mức lãi do ngân hàng đề ra và áp dụng cho bên vay. Đối tượng vay ở đây là những ngân hàng thương mại.

Hoạt động này sẽ được các ngân hàng thương mại thực hiện khi gặp trường hợp cần vay tiền từ ngân hàng trung ương khi tỷ lệ tiền mặt dự trữ của ngân hàng không đảm bảo và trong trường hợp cấp thiết khác.

Các ngân hàng thương mại xem xét vay tiền khi lượng tiền dự trữ không đảm bảo tránh trường hợp khách hàng cần rút tiền.

Và lãi suất chiết khấu thường là thuật ngữ, công cụ trong chính sách tiền tệ mà phía ngân hàng Nhà nước và ngân hàng thương mại sử dụng.

Cách tính lãi suất chiết khấu

Có thể hiểu lãi suất chiết khấu là thuật ngữ dành cho ngân hàng Trung ương và ngân hàng thương mại và sẽ được tính bằng 1 trong 2 cách sau:

1/ Phí huy động vốn

Cách này được hiểu là tỷ lệ lợi tức được quy định theo thoả thuận mà người cho vay mong muốn thu lại lợi nhuận từ dự án. Cũng có thể hiểu lãi suất chiết khấu trong huy động vốn là  chi phí cơ hội hay chi phí mà người sử dụng vốn phải trả bên cho vay.

2/ Trung bình cộng số chi phí vốn

WACC = là trung bình chi phí mà doanh nghiệp sử dụng vốn. Doanh nghiệp có 2 nguồn gọi vốn chính theo cách này.

  1. Vay thương mại.
  2. Vay cổ đông.

Có thể tính chi phí sử dụng trung bình của 2 nguồn vốn này theo công thức :

WACC= re * E/(E+D) + rD(1-TC)* D/(E+D)

Mà trong đó:

  • re là tỷ suất thu nhập mà cổ đông mong muốn
  • rD lãi suất mà chủ nợ mong muốn
  • E là giá cổ phần của công ty trên thị trường
  • D là giá mà thị trường nợ công ty
  • TC là thuế suất và thu của công ty

re = [Div0(1+g)/P0] + g

  • P0 : giá cổ phiếu doanh nghiệp tại thời điểm gốc.
  • Div0 : cổ tức của cổ phiếu doanh nghiệp thời điểm gốc.
  • g : Tỷ lệ cổ tức tăng trưởng dự kiến.

Tác động của lãi suất chiết khấu trong hoạt động ngân hàng

Lãi suất chiết khấu là mức lãi do ngân hàng trung ương đề ra, đóng một vai trò rất quan trọng đối với các hoạt động của ngân hàng thương mại. Lãi suất chiết khấu tác động mạnh mẽ đến cả ngân hàng Nhà nước và ngân hàng thương mại.

Tác động của lãi suất chiết khấu trong hoạt động ngân hàng

Các hình thức chiết khấu

Lãi suất chiết khấu là một hoạt động quan trọng đối với cả 2 phía người vay và cho vay. cụ thể như sau:

1/ Tác động đối với ngân hàng thương mại

Ngân hàng thương mại luôn quan tâm tới lãi suất chiết khấu bởi nó ảnh hưởng lớn tới tỷ lệ tiền mặt dự trữ của ngân hàng. Dựa trên sự chênh lệch có lợi của lãi suất chiết khấu thị trường so với lãi suất chiết khấu từ ngân hàng Nhà nước để tăng hoặc giảm tỷ lệ dự trữ.

Có thể hiểu như sau:

Nếu lãi suất chiết khấu cao hơn thì tỷ lệ tiền dự trữ của ngân hàng thương mại sẽ không quá thấp, luôn tránh ở mức an toàn cho tỷ lệ tiền dự trữ.

Ngược lại nếu lãi suất chiết khấu thấp hơn hoặc bằng thị trường thì ngân hàng sẽ xem xét cho vay.Tiền mặt nếu thiếu thì ngân hàng thương mại có thể vay của ngân hàng Trung ương nhưng ngân hàng thương mại chỉ dừng lại ở mức tỷ lệ cho vay an toàn tối thiểu.

2/ Tác động đối với ngân hàng Trung ương

Nhằm điều tiết lượng tiền cung ra ngân hàng Nhà nước sẽ có quy định lãi suất chiết khấu tùy chỉnh phù hợp:

Nếu lãi suất cho vay giảm thì lúc đó ngân hàng Nhà nước đang tăng lượng cung tiền.Và ngược lại nếu lãi suất chiết khấu tăng thì ngân hàng Nhà nước đang giảm lượng cung tiền, đồng thời ngân hàng thương mại cũng giảm mức cho vay.

Hơn nữa, ngân hàng Nhà nước điều chỉnh mức lãi suất cho vay chiết khấu còn nhằm giúp đỡ các tổ chức tài chính khi họ rơi vào khó khăn và kiểm soát lượng cung ứng tiền mặt.

Ưu – nhược điểm của nghiệp vụ chiết khấu trong ngân hàng

Khi hiểu được việc tính lãi suất chiết khấu là gì, bạn cũng có thể từ đó nhìn thấy những ưu và nhược điểm mà hoạt động này mang lại.

1/ Ưu điểm:

  • Với lãi suất được điều chỉnh phù hợp đây là nghiệp vụ ít xảy ra rủi ro, khả năng thu hồi được nợ của ngân hàng là chắc chắn.
  • Thủ tục và quy trình cho vay chiết khấu khá đơn giản ít phiền phức đối với ngân hàng.
  • Vốn của ngân hàng sẽ không bị đóng băng nhờ hoạt động chiết khấu
  • Thời hạn chiết khấu ít hơn 90 ngày, ngân hàng thương mại dễ dàng xin tái chiết khấu hối phiếu tại ngân hàng có nhu cầu vay vốn.
  • Nguồn vốn cho ngân hàng chính là tiền cấp khi chiết khấu chuyển vào tài khoản khách hàng.

2/ Hạn chế:

  • Một số cá nhân giả mạo phát hành hối phiếu không thực sự xuất phát từ quan hệ thương mại nhằm mục đích lừa đảo ngân hàng, gây ra tổn thất về mặt tài chính ngân hàng.
  • Một số trường hợp rủi ro như người chịu trách nhiệm thanh toán bị mất khả năng thanh toán trước khi giấy tờ đến hạn thanh toán.

FAQ – Lãi suất chiết khấu

Ngoài câu hỏi về lãi suất chiết khấu là gì? Dưới đây là những tổng hợp một số câu hỏi khác được tra cứu gần đây mà chúng tôi thường gặp như:

1/ Vay chiết khấu là gì?

Vay chiết khấu là khoản vay có tính lãi suất chiết khấu mà ngân hàng Nhà nước cho các ngân hàng thương mại vay để đáp ứng nhu cầu bất thường hoặc nhu cầu tiền mặt ngắn hạn của ngân hàng.

2/ Chiết khấu L/C là gì?

Chiết khấu L/C là hoạt động mua lại và truy đòi bộ chứng từ theo L/C xuất khẩu trước khi đến hạn thanh toán của khách hàng được phía ngân hàng mua lại. Đây là hình thức ngân hàng cấp tín dụng cho khách hàng.

Việc chiết khấu này của ngân hàng nhằm giúp đỡ nhu cầu của doanh nghiệp, bổ sung cho doanh nghiệp lượng vốn lưu động sau khi giao hàng trong hoạt động kinh doanh xuất khẩu. Tùy theo đối tượng khách hàng khác nhau mà mức chiết khấu L/C có sự khác nhau.

3/ Chiết khấu hối phiếu là gì?

Đây là hoạt động mà ngân hàng mua lại hối phiếu và có quyền truy đòi nợ trước thời hạn thanh toán. Chiết khấu hối phiếu  chính là việc ngân hàng thực hiện cấp tín dụng đối với khách hàng 

Kết luận 

Hy vọng bài viết của Wealthinasia.com đã giải quyết cho bạn hiểu lãi suất chiết khấu là gì? Ưu nhược điểm của hình thức chiết khấu lãi suất này. Những thông tin của chúng tôi đưa ra mong rằng sẽ giúp cho doanh nghiệp của bạn có những tính toán phù hợp về lãi suất chiết khấu từ đó có hướng đi đúng đắn và phát triển trong thời gian tới.

Có thể bạn chưa biết!

5/5 - (1 bình chọn)

CÙNG CHỦ ĐỀ

Leave a Comment